Kamuoyunda 2/B olarak bilinen kanun taslağı hazırlandı. 25 milyar dolarlık gelir hedeflenen 2B arazilerinin satışıyla ilgili yasa Kasım sonu Meclis?e geliyor.
Yılan hikayesine dönen 2B?lerin satışıyla ilgili ayrıntılar netleşti. Ekonomi Koordinasyon Kurulu?nda ele alınan 2-B taslağının ay sonuna Bakanlar Kurulu?nda görüşülerek tasarı olarak Meclis?e sunulması bekleniyor.
2B taslağına göre hak sahiplerine doğrudan satılacak olan taşınmazların satış bedelini rayiç bedelle emlak vergisi değerinin ortalaması belirleyecek. Peşin ya da taksitle satılacak olan 2-B?lerden elde edilecek gelir orman köylüsü için kullanılacak. Taslağa göre ayrıca öncelik oturana teklif edilecek ve 4 yıl ila 8 taksitle satışı yapılacak.
Kasım sonuna doğru Meclis?e gelmesi beklenen tasarıyla Hazine arazilerinden kayıt dışı rant elde edilmesinin de önüne geçilecek. Yeni taslağa önemli bir madde konularak, devletin daha önce tapu ve iskan verdiği ancak daha sonra 2B kapsamına alınan yerler de eski sahiplerine bedelsiz verilecek.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar?ın Ekonomi Koordinasyon Kurulu?nda yaptığı sunuma göre, kadastro ve güncelleme çalışması tamamlanan alan 2B arazilerinin 161 bin 120 hektar olarak belirlenmesine rağmen son yapılan eklemelerle birlikte 174 bin hektara kadar çıktı.
Kamulaştırılmasıyla değerlerinin 2-3 kat artması beklenen 2B arazileriyle ilgili hazırlanan taslakta satırbaşları şöyle:
Kimler hak sahibi olabilecek?
Satış bedeline itiraz etmeksizin kabul edenler hak sahibi sayılacak. Hak sahipliği durumuna göre başvurular 3 ile 6 ay arasında yapılabilecek.
Kaç para yatırılacak?
Başvuru sahiplerinden satış bedellerine mahsup edilmek üzere belediye ve mücavir alan sınırları içindeki yerler için 2 bin TL, dışındaki yerler için 1000 TL başvuru bedeli alınacak. Taşınmazın satış bedelinin bu miktarların altında olması durumunda satış bedelinin yüzde 50?si başvuru bedeli olarak alınacak. Satış işlemleri en geç 6 ay içinde sonuçlandırılacak.
Bedel nasıl hesaplanacak?
Taşınmaz, bulunduğu yer ve büyüklüğüne göre 3 hesaplama üzerinden satılacak. Taşınmaz eğer belediye sınırları içindeyse ve 1000 metrekareden küçükse rayiç bedel ile emlak vergisi toplamının yarısı üzerinden satılacak. Bu miktarı aşan kısmının satış bedeli ?rayiç? üzerinden olacak. Taşınmaz eğer belediye sınırları dışındaysa satış bedeli rayiç bedel ile emlak vergi değerinin toplamının yarısı üzerinden hesaplanacak.
Peşinat ve taksit ne zaman ödenecek?
2B alanlarının hak sahiplerine peşin veya taksitli satışı söz konusu olabilecek. Peşin satışlarda satış bedelinin tamamı yazılı tebligatın ardından iki ay içinde ödenecek. Tebliğ edilen satış bedeline itiraz edilemeyecek, dava açılamayacak. Taksitli satışlarda ise satış bedelinin yüzde 10?u yazılı tebligat tarihinden itibaren 2 ay içinde, kalanı ise en fazla 4 yılda 8 eşit taksitte faiziyle birlikte ödenecek. Paraları zamanında yatırmayanların satın alma hakları düşecek.
Teminat gerekecek mi?
Taksitli satışlarda taksit tutarını ve kanuni faizlerini karşılayacak tutarda süreli banka teminat mektubu verilmesi istenecek. Eğer bu mümkün değilse Hazine lehine ipotek tesis edilecek. Bu şartla taşınmaz tapuda hak sahibi adına devredilebilecek.
Hak sahibi çıkmazsa para yanacak mı?
Eğer başvuru yapan kişilerin hak sahibi olmadığı belirlenirse bu kanundan yararlanamayacakları bildirilecek. Başvuru bedeli de aynen iade edilecek.
Gecekondular yıkılacak
Taşınmazların devri bunların üzerlerindeki mevzuata aykırı yapılar için kazanılmış hak oluşturmayacak. Bu alanlar için projeler gündeme gelecek. Aynı proje için birden fazla teklif olması halinde, öncelik TOKİ, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler de olacak.
Öncelik oturanın olacak
2B arazilerinin satışında öncelik, halen kullanan kişilere verilecek. Başvuruda bulunan ve belirlenen satış bedelini itiraz etmeksizin ödeyenler hak sahibi olacak. Satışlar peşin veya taksitli yapılabilecek. Başvurmayanlar ise hiçbir hak iddia edemeyecek.
Orman köylülerine destek
Orman Müdürlüğü, devlet ormanları içinde ve bitişiğinde oturan köylülerin geçim seviyesinin yükseltilmesi için gerekli tedbirleri alacak. Hak sahibi bulunmayan taşınmazlar ile süresi içinde başvurulmayan taşınmazların da 2B belirtmeleri tapudan düşülecek.
500 bin hektar alan var
Tasarının gerekçesinde ise bu kapsama giren 500 bin hektarlık alan bulunduğu ve bu alanların 10 ila 30 yıldır herhangi bir bedel ödenmeksizin kullanıcılarının tasarrufunda bulunduğu, senet düzenlenmek suretiyle alınıp satıldığı belirtilerek ?Yerleşim yeri olarak işgal edilerek kullanılan ve ormana geri dönüşümü mümkün bulunmayan bu yerlerde kamu yatırımı zorunludur? denildi.
Vergi alınmıyordu
İhtilaflı bu yerlerden vergi alınamadığına işaret edilen gerekçede, bu gelir kaybı ve iyi niyetli vatandaşların mağduriyetleri göz önüne alınarak fiili durumun yasal zemine kavuşmasının zorunlu olduğu vurgulandı. Kanunla, uzun yargı süreçleri sona erdirilerek ihtilafların giderilmesi ve külfetlerin önlenmesinin önemine dikkat çekildi.
Tüm davalar durdurulacak
Kanuna göre yapılacak işlemler sonuçlanıncaya kadar 2B alanları hakkında Hazine tarafından kişiler aleyhine davalar açılmayacak, açılmış ve devam eden davalar durdurulacak.
Fiili durumuna uygun olarak ifraz edilerek müstakil parsel olarak satılması mümkün olmayan taşınmazlar paylı olarak, üzerinde çok katlı bina bulunan taşınmazlar ise kat mülkiyeti tesisi suretiyle, bunun mümkün olmaması halinde paylı olarak satılabilecek.
İtiraz, işlemleri durdurmayacak
Nakline ve yerleştirilmesine karar verilen orman içi köy halkına ait olan taşınmazlar kamulaştırılacak. Kamulaştırılan taşınmazlar tapuda Hazine adına tescil edilecek ve devlet ormanı olarak ağaçlandırılacak. Kamulaştırma işlemlerine yapılan itirazlar iskanla ilgili yapılan işlemleri durdurmayacak. Yeni iskan edilecek alanda hak sahiplerine verilecek bina, arsa ve arazilerin bedellerinin borçlandırılması ve takasında kullanılması gereken kamulaştırma bedeli, Orman ve Su İşleri Bakanlığı hesabına aktarılacak.
Başvuranlar 2-A?ya nakledilecek
Devlet ormanları içinde bulunan köy halkından bulundukları yerlerde kalkındırılmaları mümkün olmayanlar başvuru halinde 2-A alanlarına, bu mümkün olmadığı takdirde diğer yerlere kısmen veya tamamen nakledilecek.
2B alanlarından tekrar orman olarak değerlendirilmesi gereken yerler satılamayacak. Bu yerler üzerindeki muhdesat, (bir arazi üzerindeki başkasına ait yapı veya ağaç) Orman Genel Müdürlüğü?nce kamulaştırılabilecek.
Orman içi köy halkının nakledilmesi sonucunda boşaltılan orman içindeki arazi, yapı ve tesis yerleri, öncelikle projelendirilip devlet ormanı olarak ağaçlandırılacak.
Hak sahipleri kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içinde veya güncelleme listelerinin tescil edildiği tarihten itibaren altı ay içinde başvurarak bu yerlerin bedeli karşılığında kendilerine doğrudan satılmasını isteyebilecek.
