Beykoz Zerzevatçı Mahallesi’nde açılan Türkiye’nin ilk Kelebek Çiftliği’, yüzlerce kelebek türünü ağırlıyor.
Türkiye’nin ilk defa Beykoz Zerzevatçı Mahallesi’nde açılan Kelebek Çiftliği’, yüzlerce kelebek türünü ağırlıyor.
Beykoz Güncel olarak bizde bu çiftliği eşi Yrd.Doç.Dr Nafiz Ünlü ile işleten Çiğdem Ünlü’den, doğadaki ekolojik dengenin önemli kilitlerinden olan kelebeği ve onun yaşam döngüsünü okurlarımıza aktarmak üzere bilgi edindik.
Emekli bir kimya öğretmeni olan Çiğdem Ünlü, sahibi oldukları Kelebek Çiftliği’nin yaklaşık 4-5 aydır faaliyette olduklarını belirtti. Kelebeklerin yumurta, tırtıl, pupa ve erişkinlik dönemleri’ hakkında bizleri bilgilendiren Ünlü, kelebeklerin üremelerinde etkili olan tek bitkinin de ipek otu’ olduğunu söyledi.
Çiftliklerindeki her bir kelebeğin özel üretim çiftliklerinde üretildiğini aktaran Ünlü, sera şeklinde yaptıkları adeta küçük bir tropikal ormanı andıran yerin 29 derece oda sıcaklığında olduğunu söyleyerek kelebeklerin uçması için vücut sıcaklıklarının 28 derecenin altına düşmemesi gerektiğini de ekledi.
Halk arasında süre gelen Kelebeklerin ömrü 1 gündür’ söylentisinin doğruluk payını da sorduğumuz Ünlü, bunun yanlış bir bilgi ve bir şehir efsanesi olduğunu vurgulayarak kelebeklerin ömrünün 2 ile 6 hafta olduğunu dile getirdi.
Öncelikle Çiğdem Hanım, Kelebek Çiftliği’niz ne zamandan beri faaliyette?
İki buçuk senedir buranın alt yapı çalışmaları devam ediyor. Seranın kuruluşu; bitki alt yapısının gerçekleştirilmesi ve gerekli eğitimlerin alınması gibi şeylerin sonrasında faaliyete geçtik. Yaklaşık 4-5 aydır da faaliyetteyiz. Bütün dünyada bunun örnekleri var. Kelebek çiftliği ya da bahçesi olarak geçiyor. Amaç, tropikal iklimlendirilmiş bir sera içerisinde tropikal kelebekleri sergilemek. Çünkü, tropikal kelebekler bizim yerli kelebeklerimizden çok farklı. Renkleri, büyüklükleri, şekilleri çok özel. Kamuflaj ve taklitçilik yetenekleriyle kanatlarında çok değişik desenler görülebiliyor.
Buraya gelen ziyaretçilere, kelebeklerin yaşamına dair nasıl bir bilgi verme’ rotası izliyorsunuz?
Burayı gezerken hem öğrenciler bilgi sahibi oluyor hem de hoş vakit geçiriyorlar. Kelebeğin yaşam döngüsünü; yumurta, tırtıl, pupa ve erişkinlik dönemlerinin’ hepsini canlı olarak izleyebiliyorlar. Öncelikle içerideki odamızda kelebeklere dair 20 dakikalık filmimizi izletiyor, daha sonrada seranın içinde gezerek bilgi sahibi oluyorlar. Serada ise, kelebeğin yaşam döngüsüne ait her aşamayı görmek mümkün. Ayrıca renk renk uçuşan kelebekler, tropik bitki ve çiçekler arasında yapılan yürüyüş esnasında istediğiniz gibi fotoğraf çekebiliyorsunuz.
Kelebeklerin şu an barındığı ya da yaşadığı seranın özellikleri neler?
Oda sıcaklığını hep 29 derecede tutuyoruz. Nemi de yüzde 80’de tutuyoruz. İçeride sürekli sulama yapılıyor. Sürekli nem oluşturuluyor. Göletlerden de sürekli buharlaşma gerçekleştiriliyor. Bazıları meyve ile besleniyor. Onlar için tabaklarda meyveler koyuyoruz. Bazılarına çiçekler yetmiyor, uygun çözeltiler hazırlıyoruz. Mesela, çözeltilerinde enerji içeceği bile kullanıyoruz. Kelebekleri, olabildiğince uzun yaşatmaya çalışıyoruz.
Burada şu an kaç tane kelebek türü var?
Net olarak bilmiyorum. Çünkü, dönem dönem değişik kelebekler geldiği için şu an sayı oldukça fazla.
Peki, bu kelebekler nereden geliyor?
Bunlar; Malezya, Filipinler gibi ekvator kuşağı yerlerinden ülkemize geliyorlar. Ekvator kuşaklarında, çiftliklerde üretiliyorlar. Çiftliğimizdeki kelebeklerin hiçbirisi doğadan toplanmadı, özel üretim çiftliklerinde üretildiler.
Kelebeklerin burada üremeleri nasıl oluyor?
Üremeleri şöyle; zaten kelebek evresine gelmelerinin tek hedefi üremek. Yani neslin devamlılığı. Nesli devam ettirebilmek için kelebek evresine gelinir gelinmez, doğar doğmaz çiftleşmeye ve yumurta bırakmaya başlıyorlar. Bıraktıkları yumurtalardan her bir türe göre değişik zaman dilimlerinde tırtıllar çıkıyor. Tırtıl olarak ise tek hedefleri; büyümek ve yemek yemek. Hızlı yemek yiyerek büyüyorlar. Pupalarını örüyorlar. İçeride değişime uğrayıp yani metamorfoz değişim‘ dediğimize uğrayıp kelebekler çıkıyor.
Üremeleri için uygun ortam şartları neler?
Tabiki, kendilerini uygun koşullara adapte etmişler. Beslendikleri ve onların üremeleri için sadece bir tane bitki var ipek otu’. Sadece ipek otunun olduğu yerde çoğalıyorlar. Mesela, bizim çiftliğimizde var. O olmazsa çoğalmazlar çünkü. Yani kelebeklerin hem beslendikleri şeyler farklı hem de üredikleri bitkiler farklı. Tırtıllar, değişik bitkiler yiyerek ürüyor. Onlara biz konukçu bitki’ diyoruz. Onlarda orada olmak zorunda eğer üretmek istiyorsanız.
Son olarak, ‘Kelebeklerin ömrü 1 gündür’ diye bir halk arasında bugüne kadar gelmiş bir söylenti var. Bu ne kadar doğru?
Bu söylenti, bir şehir efsanesi ve yanlış bir bilgi. Kelebekler, 2 ile 6 hafta arası yaşıyor. Tropikal kelebeklerin ortalama yaşam süresi bu. Ama bizim 3 ay yaşayan kelebeğimizde var. Ayrıca Amerikan Kral Kelebeği’ 1 yıl boyunca göç ediyor. Kanada’dan Meksika’ya kadar göç ediyor ve Meksika’da 4 ay kış uykusuna yatıyor. Oradan tekrar yukarıya dönüyor. Hedef kuşlarda olduğu gibi sıcak yerlere göç etmek. Ama bunu bir nesil yapmıyor, 4 nesil göç ediyor. Bayrak yarışı gibi. Mesela; 2 ay birisi uçuyor, konaklıyor, yumurta bırakıyor, o ölüyor ve çıkan yumurtalar biraz daha gidiyor. En son süper nesil denilen nesil, onun ömrü biraz daha farklı 6 ay yaşıyor. O ise, 4 ayını kış uykusunda geçiriyor, diğer 2 ayında da Kanada’ya geri dönüyor.
Haber: Burcu Çelik
