24 Haziran’da erken seçime gidiyoruz. Seçimin erken seçim mi yoksa baskın seçim mi olup olmadığı tartışmaları seçim tarihi açıklandığından bu yana epeyce tartışıldı ve bitti. CHP’nin yılan hikayesine dönen cumhurbaşkanı adayının da açıklanmasıyla partiler ve ittifaklar için adaylar belirlenmiş oldu. Mevcut tabloda seçimlere 2 ittifakla giriyoruz. AK Parti, MHP ve BBP’li Cumhur İttifakı’; İYİ Parti, CHP, Saadet Partisi ve Demokrat Parti’li Millet İttifakı’. Cumhur İttifakı’nın adayı Cumhurbaşkanımız, AK Parti Genel Başkanı R.Tayyip Erdoğan olurken, Millet İttifakı’nın ise tek adayı yok. Çatı aday formülü çözülemeyince ittifaktaki partiler kendi adaylarını belirleme yoluna gitmeyi tercih etti. İYİ Parti’nin adayı aynı zamanda partinin genel başkanı Meral Akşener, Saadet Parti’nin adayı partinin genel başkanı Temel Karamollaoğlu olurken; CHP’nin adayı ise ekonomi bilen, sakin, herkesi kucaklayan özellikte (!) belirlenen, genel başkanın aksine sıra dışı bir aday olan Yalova milletvekili Muharrem İnce olarak açıklandı. Demokrat Parti’nin de İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener’i destekleyeceği ilan edilmiş durumda.
YSK’nın seçim takvimi işliyor. Milletvekili aday adaylıkları başvuruları da bazı partiler için hala devam etmekte. 2 Mayıs itibariyle başvuru süresi biten AK Parti’ye yapılan toplam milletvekili başvuru sayısı 7.329 kişi, MHP’nin 3 Mayıs’ta biten milletvekili aday başvuru sayısı 1.350 kişi olarak açıklandı. 7 Mayıs’ta başvuru süresi dolacak olan CHP’ye bugüne kadar yapılan toplam başvuru sayısı 600’lerde. Başvuru kriterlerimiz malum oldukça standart. Vekil mi dediniz derken aslında tam da bu noktadayım.
T.C vatandaşı olan, 18 yaşını doldurmuş, öğrenim durumunu gösterir bir diploması olan, adli sicil kaydı temiz, başvuru ücretini yatırmış, erkekler için askerlik durumunu gösterir belgeye sahip, istifa zorunluluğu bulunanlar için istifa dilekçe örneği, fotoğraf ve başvuru formunu teslim eden herkes milletvekilliğine aday adaylığını koyabiliyor. Prosedür basit, tabi bir de cesaret ve özgüven gerekli! Bu dönem cesaret tavan yapmış durumda zira başvuru yapan aday adayları yelpazesi oldukça geniş ve renkli. 18 yaşını doldurmuş öğrenciler, istifa etmiş valiler, il başkanları, il yöneticileri, emniyet müdürleri, milli eğitim müdürleri, eski milli futbolcular, sanatçılar, evlilik programlarıyla ünlenen magazin figürleri ve daha pek çoğu. Milletin, mecliste farklı profiller tarafından temsil edilecek olması elbette umut verici ancak başvuru kriterlerinin daha seçici şekilde belirlenmesi ve daha nitelikli bir rekabetin sağlanması gerektiğine inanıyorum. Engelli aday başvurularında engel derecesini gösterir sağlık raporu isteniyor, neden diğer adaylardan da sağlık raporu ve bir takım psikolojik testler istenmiyor? Akıl ve ruh sağlığı yeterliliğinin belgelenmesi diğer başvuru evrakları gibi standart haline getirilse? En az ilkokul mezunu olma şartı yükseltilse, ayrıca diploma dışında da genel kültür ve bilgi ölçen sınavlara tabi tutulmaları sağlansa nasıl olur? Salt diploma yeterli bir ölçüt mü? Küresel bir aktör haline gelen Türkiye’yi globalde de temsil edecek vekillerde en az bir yabancı dil bilme koşulu aranmaması da ayrı bir durum
2017 referandumu ile kabul edilen anayasa değişikliğinde seçilme yaşı 25’ten dünya örneklerinde olduğu gibi yaygın yaş 18’e indirilmişti. 550 olan milletvekili sayısının 600’e çıkarılması AB standartlarına göre belirlenerek, temsil oranının yaygınlaştırılması sağlanmıştı. Askerliğini yapmış olmak şartı yerine askerlikle ilişiği olmama ilkesi getirilmiş, 4 yıl olan milletvekilliği görev süresi de tekrar 5 yıla çıkarılmıştı. Bu değişiklikler yapılırken, seçilme yeterliliğinin diğer şartlarında da bir takım iyileştirilmeler yapılabilirdi kanımca.
24 Haziran’da herkesin vatandaşlık görevini getirmesi önemli. YSK seçmen listeleri 12 Mayıs’a kadar askıda olacak. Lütfen www.ysk.gov.tr üzerinden kontrollerinizi yapın. Ayrıca, bu yıl hastalığı ve engeli nedeniyle yatağa bağımlı olan seçmenler için Seyyar Sandık’ uygulaması hayata geçecek. Çevremizde bu haktan yararlanabilecekler için www.ysk.gov.tr üzerinden gerekli yönlendirmeleri de yapmayı unutmayalım.