Anadolu Hisarı, İstanbul’un fethi öncesinde Osmanlı’nın Boğaz üzerindeki kontrolünü sağlamak amacıyla Yıldırım Bayezid Han tarafından 1397’de inşa ettirilmiştir.
Göksu Deresi ile deniz arasındaki stratejik tepede yükselen bu kale, Osmanlıların Bizans ve Haçlılara karşı aldığı en önemli tedbirlerden biri olmuştur. Tarihî kaynaklarda Güzelhisar, Güzelcehisar, Yenihisar gibi isimlerle de anılan Anadolu Hisarı, Osmanlı’nın İstanbul kuşatmalarında büyük rol oynamış ve yüzyıllar boyunca Boğaz’ın güvenliği için kullanılmıştır.
Anadolu Hisarı, İstanbul Boğazı’nın en dar noktasında, Göksu Deresi’nin denize kavuştuğu yerde, Beykoz sınırları içerisinde yer alır. Bu stratejik konum, hem deniz hem de kara yolunu kontrol altında tutmayı sağlamıştır.
ANADOLU HİSARI’NIN OSMANLI’DAKİ ROLÜ
1. Murad Dönemi’nde Haçlı ve Macar ordularına karşı Rumeli’ye geçişte önemli bir üs oldu. Çandarlı Halil Paşa’nın karşı kıyıdan top desteğiyle Osmanlı ordusu güvenli şekilde geçti.
İstanbul’un fethi öncesi Fatih Sultan Mehmed Han, Rumeli Hisarı’nı inşa ettirmeden önce Anadolu Hisarı’nı tahkim etti. Böylece iki hisar birlikte boğazı tamamen kontrol altına aldı.
Fetih sonras ise bölgeye askerler ve ardından halk yerleştirildi. Ayrıca Fatih Sultan Mehmed Han burada sultan mahfili olan bir cami yaptırdı.
ANADOLU HİSARI’NIN MİMARI ÖZELLİKLERİ
Anadolu Hisarı, yüksek sur duvarları, gözetleme kuleleri ve denize hâkim yapısıyla dikkat çeker. Zamanla tamir edilip güçlendirilen hisar, hem askeri hem de stratejikis yönüyle Osmanlı’nın Boğaz’daki ilk savunma hattı olmuştur.
Anadolu Hisarı, sadece taş ve surlardan ibaret bir kale değil; Osmanlı’nın İstanbul’u fethetme iradesinin somut bir göstergesidir. Yıldırım Bayezid’in vizyonuyla başlayan bu inşa, II. Murad ve Fatih dönemlerinde tamamlayıcı bir stratejiye dönüşmüş, İstanbul’un fethine giden yolda Osmanlı’ya büyük avantaj sağlamıştır. Bugün Anadolu Hisarı, Boğaz’ın eşsiz manzarasına tarihî bir ihtişam katmaya devam etmektedir.
