AİLE HEKİMLİĞİ 1 KASIMDA İSTANBULDA BAŞLIYOR
2004 yılında Düzce?de uygulamaya başlanılan Aile Hekimliği uygulaması yıl sonuna kadar bütün Türkiye?de hayata geçirilmiş olacak ve 1 Kasım itibariyle de İstanbul?da uygulamaya başlanılacak. Planlama ortalama 3500 kişiye bir Aile Hekimi düşecek şekilde yapıldı. Başlangıçta Türkiye istatistik Kurumu?ndan (TUİK)alınan bilgiler doğrultusunda sokaklara göre nüfusların bölünerek Aile Hekimlerine bağlanması gerçekleştirildi. Ancak uygulamaya başlanılmasından üç ay sonra isteyen Aile Hekimi?ni değiştirme hakkına sahip olacak.
Uygulamaya başlanılmasıyla birlikte?? Sağlık Ocağı??kavramının yerini ??Aile Sağlığı Merkezi??alacak. Kuşkusuz bu değişim yalnızca isimsel boyutta değil, hizmet kalitesi ve hizmet anlayışları boyutlarında da olacak.
Dünya Sağlık Örgütü sağlığı;??kişinin biyolojik,psikolojik ve sosyal yönden tam bir iyilik hali?? olarak tanımlar.Öyle ise bireyi biyolojik,ruhsal ve sosyal yönden tanıyan bir hekim tipine ve sağlık anlayışına ihtiyaç vardır.Bu anlayışın oluşabilmesi için,yani kişiyi bir organ yada doku olarak değil,ülser vakası,kanser vakası olarak değil,onu birey olarak,biyopsikososyal yönden bir bütün olarak algılayan ve ilişkileri uzun sürece yayılan hekimlik anlayışına ihtiyaç vardır.hastalıklarımızın kökeninde her zaman biyolojik yani bedensel sebepler yatmaz,ruhsal ve sosyal sebepler de bedenimize hastalık olarak yansıyabilir.
Aile hekimliği merkezleri birinci basamak,hastaneler ikinci basamak,eğitim araştırma hastaneleri ise üçüncü basamak sağlık hizmetleri sunan kuruluşlardır.Birinci basamağın temel anlayışı koruyucu hekimliktir,yani hastalığın ortaya çıkmasını önlemektir.Eğer hastalık ortaya çıkmışsa onu tedavi eder,ileri tetkik ve tedavi gerektiren durumlarda ikinci,üçüncü basamağa sevk eder,bu basamaklarda gerçekleşen işlemler ve sonuçlar Aile hekimine iletilir.kişi ile ilgili tüm bilgiler Aile Hekimi?nde toplanır.Bu yönüyle Aile Hekimliği Merkezi kişisel sağlık üssüdür.Kişi hekimini değiştirmek istediğinde ya da aile hekiminin görevinden ayrılması gibi durumlarda bu bilgiler tercih edilen yeni hekime devredilir.
Aile hekimi kişinin sağlık danışmanıdır ve aile ile hekim arasında uzun sürece yayılan bir ilişki hedeflenmektedir.Bir başka tabirle aile hekimi aile fotoğrafında yer almalıdır.Diğer basamaklardan farklı olarak,hasta olamayan kişilerde aile hekiminin ilgi alanıdır.
Aile hekimliği sistemi her ne kadar ülkemiz için yeni bir kavram olsa da batıdaki geçmişi bir hayli eskidir.Uzmanlık alanlarının artması sonucu kişiyi bir bütün olarak ve doğru algılayacak bir hekimlik anlayışına ihtiyaç duyulmuş ve bu ihtiyaç aile hekimliği uzmanlık alanının doğmasına yol açmıştır.Yeni uzmanlık dallarının doğmasının getirdiği parçalanmışlık ve kopukluk Aile hekimliği disiplini ile giderilmeye çalışılmıştır.Tıpta aşırı ihtisaslaşma ve kopukluk,doktor doktor dolaşma,tekrarlayan reçeteler,tekrarlayan tetkikler,tedavi edilemeyen hastalar,mutsuz sağlık çalışanları ve artan maliyetlere yol açmıştır.
Aile hekimliği Türkiye modeli oluşturulurken Dünyadaki örnekleri incelenerek bünyemize uyan güzel yönleri ülkemize uyarlanmış,buralardaki tecrübelerden istifade edilmiştir.Ancak her ülkenin ekonomik ,coğrafik,sosyodemografik şartlarının ve insan kaynaklarının farklı olması hasebiyle modellerininde farklı olması kaçınılmazdır.Dünyada kusursuz bir model de mevcut değildir.Burada önemli olan aksaklıkları zamanında tesbit edip çözümlerini gecikmeksizin üretmek ve hayata geçirmektir.
Uygulamanın başlamasıyla birlikte İstanbulda birinci basamakta hizmet veren hekim ve ebe-hemşire sayısı iki katına çıkacak ve aile sağlığı merkezlerinde kalite standartları esas alınacak.Sistemin uygulandığı illerde hasta ve çalışan memnuniyetinin üst düzeyde olduğu görülmekte ve bu da İstanbul için umut vermektedir.Dileğimiz halkımızın çağdaş dünyanın gerisinde bir hizmet anlayışına muhatap olmamasıdır.Şeyh Edebali?nin dediği gibi??insanı yaşat ki devlet yaşasın.??
Diğer Yazılar
