Yuşâ aleyhisselam’ın da medfun bulunduğu Beykoz, altı zengin bir İstanbul beldesidir.
Taşı toprağı altın şehir
Güzel şehrimiz İstanbul’un hemen hemen her bir köşesinde Sahâbe-i Kirâm, Evliyâullah, Fetih Şehidleri ve Gâzileri, Padişah, Vâlide Sultan, Şehzâde ve Devlet Ricâlinin türbe ve kabirlerine rastlamak mümkündür. Bilhassa başta Fatih ilçesi olmak üzere Eyüp, Beşiktaş, Beyoğlu, Üsküdar ve Beykoz ilçelerinde bu ziyâret yerlerinin sayıları epeyce fazladır. Kimisi ihyâ edilmiş, kimisi bakımsızlıkdan harâb olmuş, kimisi de ne yazık ki tamamen ortadan kalkmıştır. İşte İstanbul’un yeşile boyanmış ilçelerinden Beykoz’un Nurlu Mekanları.
Akbaba Mehmed Efendi
Fatih Sultan Mehmed Han ile Konstantıniyye (İstanbul) şehrini fetheden ni’me’l-ceyş’dendir (mutlu asker). Kabri, Beykoz’da, kendi adıyla anılan Akbaba Köyü’ndedir. Hemen yanında ise Can Fedâ Hatun Câmii yer almaktadır. Akbaba Hazretleri aslen Buharalı (günümüzde bu şehir Özbekistan’dadır) olup gerçek adı Mehmed’dir. Hacı Bayrâm-ı Velî Hazretlerinin müridi Akşemseddîn ile birlikte Sultan II.Mehmed’in danışmanlığını yapmıştır.
Çakmak Dede
Beykoz’da Çakmak Dede Kabristanında medfundur. İstanbul’un fethine katılan askerlerden olduğu rivâyet edilmektedir. Hayatı hakkında bilgi mevcud değildir.
Gâzi Yûnus
Kabri, Beykoz-Yalıköy mezarlığındadır. İstanbul’un fethine katılan gâzilerdendir. Hayatı hakkında bilgi yoktur.
Uzun Evliyâ (Leblebici Baba)
Beykoz, Ortaçeşme’de kendi ismi ile anılan câminin bahçesinde medfun olan bu Allah dostunun asıl adı Ömer’dir. 1500-1550 yılları arasında yaşamıştır. Halk arasında bu zâta, kabrinin uzunluğu nedeniyle Uzun Evliyâ ve Leblebici Baba denilmiştir. Vaktiyle harâb bir durumda olan kabri Ortaçeşme sakinleri tarafından ihyâ edilmiş ve yanına bir de câmi yapılmıştır. Hâlen ziyâret edilen kabirlerden biridir.
Kırklar Sultânı
Türbe, Beykoz ilçesi, Dereseki Köyü’ndedir. Kırklar Sultânı Peygamber Efendimizin (s.a.v.) neslinden olup Seyyîd’dir. Kabri, Kânûnî Sultân Süleymân Hân devri Nakşîbendiyye tarîkatı meşâyıhından Şeyh Kemâl Efendi tarafından keşfedilmiştir. Hayatı hakkında bilgi bulunmayan bu zâtın türbesi günümüzde hâlen ziyâret edilmektedir.
Tezveren Dede
Beykoz-Paşabahçe’de medfûn bulunan Tezveren Dede rivâyete göre Beykoz-Yu’şâ Tepesi’nde medfûn bulunan Yu’şâ Peygamberin silâh arkadaşıdır. Bir başka rivâyete göre ise İstanbul fethinde bulunmuş erenlerdendir. Kabrinin etrâfı çevrili olup içinde serpûşlu bir şâhide yer almaktadır.
Yu’şâ Nebî
Mübârek kabr-i şerîfleri, Karadeniz’den İstanbul Boğazına girerken Anadolu Kavağı’nı geçince solda güzelim boğazın en yüksek tepesindedir. Burası Karadeniz ve Marmara’yı aynı anda seyredebilme husûsiyetini kendinde toplayan bir yerdir. Mübârek bir makamdır. Yu’şâ Peygamberin kabri yanında ise 1755 senesinde Yirmisekiz Çelebizâde Mehmed Sa’id Paşa tarafından yaptırılan bir mescid bulunmaktadır.
Yu’şâ Aleyhisselâm Hazretleri, İsrâiloğlullarına gönderilen peygamberlerden biridir. Mu’sâ Peygamber (aleyhisselâm) Hazretlerinden sonra gönderilmiş olup Mu’sâ Aleyhisselâm’ın yeğenidir. İsmi Yu’şâ olup, Hristiyanlar Ye’şû derlerdi. Yûsuf Peygamberin neslinden gelen Nûh Peygamberin oğludur. Annesi Mu’sâ Peygamberin kız kardeşidir. Mu’sâ Peygambere bildirilen dînîn esaslarını insanlara tebliğ etti. Mu’sâ Peygamber zâlim Fıravun’un zulmü üzerine Allah-u Teâla’nın emri ile kendine inananlarla birlikte Mısır’dan Tih Sahrasına hicret ederken Yu’şâ Peygamber de onunla beraber idi. Mu’sâ Peygamber Hızır Aleyhisselâm ile görüşmek üzere çıktığı yolculukta onunla beraber bulundu. Mu’sâ Peygamber Hızır ile karşılaşınca Yu’şâ Peygamber geriye döndü. Mu’sâ (a.s.) vefât ederken yerine Yu’şâ Peygamberi bıraktı. Yu’şâ Peygamberin kabri Şeyh Yahyâ Efendi’nin mânevî keşfiyle bildirilmiştir. Onun kabrinin yeri hakkında iki rivâyet vardır. 1-Nablus ve Halep yakınında bulunan Maarra şehri. 2-İstanbul’da Beykoz’da, Yu’şa Tepesi’nde.
Beykoz’daki diğer türbe ve kabirler
Edhem Efendi, Serbostanî Dergâhı şeyhi
Giritli Şeyh Mehmed Selîm Efendi, Rufâiyye tarîkatına mensûb şeyh. Kabri, Göksu Mezarlığı’ndadır.
İskender Paşa, Vâli, Türbesi, Kanlıca’da, Kanlıca Câmii yanındadır.
Karakulak Ahmed Ağa, Karakulak Suyu’nu bulan zâtdır. Kabri, Akbaba Köyü’ndedir.
Kavak Hasan Dede, Kabri, Anadoluhisarı’ndadır.
Şemsî Sultân, Velî, Kabri Akbaba Köyü’ndeki mezarlıktadır.
Şeyh Abdülhâkim Buhârî Efendi, Nakşibendîyye tarîkatına mensûb şeyh, Akbaba Dergâhı şeyhi. Kabri, Akbaba Köyü’nde, Cân Fedâ Câmii hazîresindedir.
