2B arazilerinin satışında rayiç bedelin esas alınması vatandaş ile Maliye’yi karşı karşıya getirdi.
Metrekaresi bin liraya çıkan yerler için vatandaş nasıl ödeme yapacağını düşünürken, fırsatçıların sahaya indiği ortaya çıktı. Mahalleleri dolaşan tefecilerin “Siz bu parayı ödeyemezsiniz, bankadan kredi alamazsınız.” dedikleri belirtiliyor. Müteahhitlerin ise arsa toplamaya çalıştıkları iddia ediliyor.
Orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışına ilişkin yasal süreç tamamlanırken, rayiç bedel tartışması ortaya çıktı. Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen rayiç bedel, vatandaş ile defterdarlıkları karşı karşıya getirdi. İstanbul ve Antalya başta olmak üzere çok sayıda büyük şehirde vatandaş, Maliye’nin belirlediği rayiç bedele itiraz ediyor. Ellerinde tapu olmadığı için belirlenen rakamı banka kredisi yoluyla da kapatamayan vatandaşın, tefeci eline düşme korkusu taşıdığı belirtiliyor. Edinilen bilgilere göre Maliye, hak sahiplerinin ödeme yapabilmesi için farklı formüller üzerinde duruyor. Başvuru parasının yatırılacağı Ziraat Bankası’nın 2-B arazilerini ipotek ederek kredi verilmesi seçeneği masada bekliyor. Maliye’den alınan bilgilere göre aynı ilçede 300’ün üzerinde fiyat değeri ortaya çıkabiliyor. Hatta aynı mahalle için 10 farklı değer belirlenmiş. İstanbul’da arsa bedelinin metrekaresi 40 ile 1.500 TL arasında değişiyor. Değerleme çalışmalarının henüz bitmediğine dikkat çeken üst düzey bir yetkili, vatandaşın beklentisinin Emlak Vergisi değeri üzerinden satış olduğunu belirterek, ‘Rayiç bedelin yüzde 70’i ile satış yapılacak olması ciddi sıkıntı oluşturdu. Emlak vergi değeri 20 bin lira olan bir 2-B arazisinin değeri 500 bin lirayı aşabiliyor. Ciddi sıkıntılar var. Satışın nasıl yapılacağı konusunda mal müdürlükleri ile vatandaşlar karşı karşıya geliyor. ‘ dedi.
Beykoz’da oturan C.Y. isimli bir vatandaş, Çavuşbaşı için metrekare fiyatının 100 TL ile 750 lira arasında belirlendiğini ifade ederek, rakamın yüksekliğine dikkat çekiyor. Belirlenen rakam ile hak sahiplerinin tapularını almasının mümkün olmadığını ifade eden C.Y., ‘Benim yerim bin metrekarenin üzerinde. Yaklaşık 1 milyon TL ödeme yapmam gerekiyor. Bu parayı vermem mümkün değil. Banka kredisi de kullanamam. ‘ diyor. Orman vasfını kaybetmiş arazilerin satışı için başvurulacak adres, defterdarlıklar ve mal müdürlükleri. Ödemeler ise muhasebe müdürlükleri ve belirlenecek bankalara yapılacak. Herhangi bir şekilde başvuru yapılmaması halinde ise doğrudan satın alma hakkı düşüyor. Doğrudan satın alma hakkında başvuru bedeli belediye ve mücavir alan sınırları içindeki kalan yerler için 2 bin Türk Lirası, dışındaki yerler için ise bin lira. Satış bedeli rayiç bedelin yüzde 70’i olarak belirlenirken peşin ödemede yüzde 20 indirim uygulanacak. Toplam bedelin yarısının peşin ödenmesi halinde ise yüzde 10 indirim yapılarak kalan tutar takside bağlanabilecek. Başvuru yapacak hak sahiplerinden istenecek belgeler ise şöyle: ‘Başvuru dilekçesi, nüfus cüzdanının fotokopisi, başvuru bedelinin yatırıldığına dair makbuz, kanuni mirasçılardan mirasçı olduklarını gösterir veraset ilamının onaylı örneği, tüzel kişiler için ayrıca, gayrimenkul tasarrufuna izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi. ‘
2-B kanunu neler getiriyor?
Satış bedeli, rayiç bedelin yüzde 70’i olacak.
Peşin veya taksitle ödeme seçeneği bulunuyor.
Peşin ödemede ayrıca yüzde 20 indirim uygulanacak.
Yarısının peşin ödenmesi halinde yüzde 10 indirim.
Taksitli ödemelerde bedelin yüzde 10’u peşin, kalanı taksit.
İki taksiti vadesinde ödemeyenin sözleşmesi feshedilmeyecek.
Taşınmazların üzerindeki yapı ve tesislerden ayrıca bedel alınmayacak.
Hak sahibinden ecrimisil alınmayacak.
Satışı mümkün olmayan taşınmazlar yerine rayiç değerine eşdeğer başka bir taşınmaz satılabilecek.
Açılmış olan davalar durdurulacak.