Başbakan Recep Tayyip Erdoğan iş dünyasının sabırsızlıkla beklediği yeni teşvik paketini açıkladı.
Erdoğan’ın açıkladığı sistemin ayrıntıları şöyle:
Yatırımlara KDV istisnası, gümrük vergisi istisnası, vergi indirimi, faiz desteği, yatırım yeri tahsisi desteği, KDV iadesi desteği sağlanacak. Yeni sistemle sanayinin yapısal dönüşümüne katkı sağlayacak stratejik yatırımlar (Tedariği yüzde 50’den fazlası ithalata dayalı ürünlerin yer aldığı sektörler) desteklenecek. Demir-çelik, makina ve kimya sektörleri bu kapsamda yer alıyor. Yatırım yapılacak yere yatırımcı karar verecek. Stratejik yatırımlar aynı koşullarla desteklenecek.
STRATEJİK YATIRIMA DÖRT KOLDAN DESTEK
Yeni sistemle birlikte özellikle stratejik yatırımlara destek verilecek. Burada temel olarak vergi, faiz, prim ve yer tahsisi desteği sağlanacak.
Stratejik yatırımlara verilecek destekler şöyle: Yatırım malı ithalat malı makine teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti, KDV istisnası. 7 yıl süreyle sigorta primi desteği. Yatırımın yüzde 50’si kadar vergi indirimi. Yatırım kredileri için 50 milyon liraya ulaşan faiz desteği. Yatırım yeri tahsisi. Asgari 500 milyon tutarındaki yatırımlar için bina ve inşaatta KDV istisnası. KDV iadesi desteğiyle finansman yükü azaltılacak.
STRATEJİK YATIRIM EN AZ 50 MİLYON LİRA
Stratejik yatırımlarda, yatırım tutarının 50 milyon lirayı aşması gerekiyor. Ayrıca yüzde 40 KDV üretecek bir yatırım olması gerekiyor.
STRATEJİK YATIRIMA HER İLDE DESTEK
Stratejik hangi ilde yapılırsa yapılsın aynı destek verilecek. Yeni sistemde eğitim yatırımları da desteklenecek. Belirli büyüklükteki otomotiv, uzay, rüzgar sanayi yatırımları desteklenecek. Demiryolu, madencilik, turizm yatırımları yine 5. bölge desteği alacak.
TÜRKİYE İL BAZLI 6 BÖLGEYE AYRILDI
Yeni sistemle bölgesel teşvik sisteminin etkinliği artacak. Bölgesel harita yeniden ele alındı. İller sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine göre 51 il 6 bölgeye (daha önce 4 bölgeydi) sınıflandırıldı. Yeni uygulamada bölgesel sistem yerine il bazlı bölgesel teşvik sistemine geçildi.
EN BÜYÜK DESTEK 6. BÖLGEYE
Yeni sistemde az gelişmiş illere (6. bölge) yapılacak yatırımlar daha avantajlı şekilde desteklenecek. Bu illerdeki yatırımı yapacakların sigorta primi ödemeleri 10 yıl süreyle devlet tarafından karşılanacak. 6. bölgede yatırım yapacak firmalar yatırımın yüzde 50’sine, OSB içinse yüzde 55’ine tutar kadar vergi ödeme yükümlülüğünden muaf tutulacaklar. Faiz desteği tavanları da yükseltilecek.
6. bölgede 31 Aralık 2013’e kadar başlanacak yatırımlarda sigorta primi desteği 10 yıl uygulanacak. Bu tarihten sonra ise 7 yıl uygulanacak.
Yatırımcı vergi indirimi desteğini yatırım döneminde elde ettiği kazançlara da uygulayabilecek.
6. BÖLGEDE İŞVERENİN YÜKLERİNİ DEVLET ÜSTLENECEK
Azami faiz destek tutarları 500-900 TL’ye kadar yükseldi. 6. bölgedeki yatırımlarla sağlanan istihdam için asgari ücret üzerinden hesaplanacak gelir vergisi stopajı 10 yıl boyunca terkin edilecek.
6. bölgede yatırım yapan SSK işveren payı, SSK işçi payı, gelir vergisi stopajından kurtuluyor. Artıları devlet üstleniyor, işverene sadece net asgari ücret kalıyor. Asgari ücretlinin maliyeti 600 dolardan 350 dolara düşecek.
İşte en fazla teşvik verilecek olan en az gelişmiş 6. bölge kapsamındaki iller
* Ağrı
* Ardahan
* Batman
* Bingöl
* Bitlis
* Diyarbakır
* Hakkari
* Iğdır
* Kars
* Mardin
* Muş
* Siirt
* Şanlıurfa
* Şırnak
* Van
SİSTEMİN AMACI: CARİ AÇIĞI AZALTMAK
Yeni teşvik sistemiyle cari açığın azaltılması amacıyla ithalat bağımlılığı yüksek olan ara malların üretiminin artırılması hedefleniyor.
KULLANILAN ENERJİYE DESTEK
Gazetecilerin sorularını yanıtlayan Erdoğan, stratejik yatırımda kullanılan enerjiye destek vereceklerini söyledi. Hiçbir il için özel bir kriterleri olmadığını belirten Erdoğan, “TÜİK‘in kriterlerine göre illerin sıralaması yapıldı. Bölgeler buna göre belirlendi. Tunceli de 5. bölgede yerini aldı. Hiçbir il için özel yöntem kullanmadık. Bu kriterlerde sosyal göstergeler de önemli rol oynadı. 5. bölge de 6. bölge gibi yüksek oranda teşvik alacak bölgedir” dedi.
“TUNCELİ NEDEN 5. BÖLGEDE?”
Erdoğan, Yeni Teşvik Sistemini açıkladığı basın toplantısının ardından, gazetecilerin sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin ”Tunceli”nin neden 5. bölgede yer aldığını” sorması üzerine, hiçbir il için özel bir kriterin bulunmadığını belirten Erdoğan, şunları söyledi: ”TÜİK’in elinde 61 ayrı kriter var. Yani filancanın tesiri, böyle bir şey söz konusu değil. Bu kriterler neyi gerektiriyorsa, bu kriterlere göre illerimizin sıralaması yapılmış ve bölgeler buna göre belirlenmiştir.
Tunceli de 5. bölgede yerini almıştır. Hiçbir il için özel bir yöntem kullanmadık. Bura ekonomik kriterlerin dışında, sosyal göstergelerde çok önemli rol oynamıştır. 5. bölge de 6. bölge gibi yüksek oranda bana göre teşvik alacak olan bir bölgedir. Ben doğrusu, buraları gezen gören birisi olarak buna böyle bakıyorum.”
”6. BÖLGEDE İŞVERENE NET OLARAK SADECE ASGARİ ÜCRET KALIYOR”
Erdoğan, yeni Teşvik Sistemiyle çok önemli bir adım geldiğini belirterek, şunları kaydetti: ”6. bölgede yatırım yapan, SSK işveren payından kurtuluyor, SSK işçi payından kurtuluyor ve Gelir Vergisi Stopajından kurtuluyor. Yani bu ne demektir? Asgari ücretle toplam maliyeti işgücünü satın almaktadır. Emeği satın almaktadır. Herşeyi, burada artıları devlet üstlenmiş oluyor ve işverene sadece asgari ücret kalmış oluyor net olarak.”
Erdoğan, Yeni Teşvik Sistemi kapsamında yapılacak olan yatırımı şu anda kestirmenin mümkün olmadığını bildirdi.
”Bunun bir yerde ucu açıktır” diyen Erdoğan, projenin 2013 sonuna kadar geçerli olacak bir proje olduğunu ve projenin adının da Yeni Teşvik Paketi olduğunu söyledi.
Bölge bölge vergi indirimi
1, 2, 3, 4, 5 ve 6. bölgelerde yatırım yapanlara, kazançları yatırıma katkı oranının belirli yüzdesine ulaşana kadar vergi indirimi uygulanacak.
1. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 15’e, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 10’a ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 25, 2014 başından itibaren yüzde 20 olacak.
2. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 20’ye, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 15’e ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 30, 2014 başından itibaren yüzde 25 olacak.
3. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 25’e, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 20’e ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 35, 2014 başından itibaren yüzde 30 olacak.
4. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 30’a, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 25’e ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 40, 2014 başından itibaren yüzde 35 olacak.
5. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 40’a, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 30’a ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 50, 2014 başından itibaren yüzde 40 olacak.
6. Bölge: 31 Aralık 2013 sonuna kadar başlanılan yatırımlar için kazanç/yatırıma katkı oranı yüzde 50’ye, 1 Ocak 2014’ten sonra başlanacak yatırımlar için yüzde 35’e ulaşana kadar indirim uygulanacak. Büyük ölçekli yatırımlar için bu oran, 2013 sonuna kadar yüzde 60, 2014 başından itibaren yüzde 45 olacak.
S.M.M.M Hasan Ezer