Dünyada ilk Greenpeace tarzı eylem yapan kişinin Beykoz’da Zenci Fatma Kadın adında bir Osmanlı vatandaşı olduğunu biliyor muydunuz?
Dünyada ilk Greenpeace tarzı eylem yapan kişi, Zenci Fatma Kadın adında bir Osmanlı vatandaşı olduğunu biliyor muydunuz? Zenci Fatma Kadın, Sultan Abdülaziz Han’ın arabasının önüne yatarak Beykoz’daki bataklığın ağaç dikilerek kurutulmasını istemiş.
Bir yeşil eylemcisi: Zenci Fatma Kadın
Dünyada kırktan fazla ülkede bulunan çevreci kuruluş Green Peace (Yeşil Barış), nükleer denemeleri protesto etmek için birkaç kişinin tekne ile ABD’nin Alaska Eyâleti’nden, Amchitka’daki nükleer deneme sahâsına gitmeleri sonucunda, 1971yılında Kanada’nın Vancouver Şehri’nde doğdu. Ancak, eylem tarzının ortaya çıkışı, çok daha eski ve Osmanlı Devleti’nde gerçekleşti. Bunu Greenpeace üyeleri bilmiyor. Târihçiler de bilmiyor. Bir kitabın sayfaları arasında rastladık.
Dünyada ilk Greenpeace tarzı eylem yapan kişi, Zenci Fatma Kadın adında bir Osmanlı vatandaşı. Muhtemelen Habeşli olan Fatma Kadın’ın eylemini okuyunca çok heyecanlanacaksınız.
Sultan Abdülaziz Han dönemi O zamanlar Beykoz, bataklık bir yer. Sultanın Beykoz’a gezmeye gittiği birgün, orada yaşayan Zenci Fatma Kadın, sultanın arabasının önüne yatmış. Beykoz’daki bataklığın ağaç dikilerek kurutulmasını istemiş. Sultan, ağaç dikimi için ferman buyurmuş.
Bu bilgi, çiçek üstâdı Cevat Rüştü Bey tarafından 1918’de kaleme alınmış. Cevat Rüştü Bey, Abdülaziz Han’ın emriyle dikilen çınarların kesildiğini görünce yüreği sızlayıp yazıyı yazmış. Nâzım Hikmet Polat’ın Türk Çiçek ve Ziraat Kültürü Üzerine kitabında yer alan yazıda, Zenci Fatma Kadın’ın eylem târihi yok. Abdülaziz Han devri olduğuna göre, 1861-1876 arasında olması gerekiyor.
Yeşile ve memleketine sevdâlı, bu cesur, eylemci kadını sizlere tanıtmak istedik. Ne dersiniz, Yeşil Barış eylemcilerinin atası desek doğru olmaz mı?
Kerime Yıldız / Enpolitik.com
